Gałka muszkatołowa od wieków zaliczana jest do najdroższych przypraw świata. Niepozorna pestka z wiecznie zielonego, tropikalnego drzewa kryje bogactwo niezwykle aromatycznych olejków eterycznych, które używane w odpowiednich proporcjach nadają potrawom niepowtarzalnego smaku, podczas gdy spożywane w nadmiarze – działają toksycznie i mogą prowadzić do rozwoju chorób onkologicznych.
Owoc muszkatołowca korzennego przez wiele tysiącleci znany był wyłącznie mieszkańcom tropikalnych lasów porastających wyspy Archipelagu Malajskiego, podczas gdy do Europy docierał bardzo rzadko, wyłącznie wraz z karawanami arabskich kupców, którzy ściśle strzegli tajemnicy regionu jego pochodzenia. Stąd niewielka dostępność piśmiennictwa zachodniego dotyczącego leczniczych właściwości przyprawy. Co prawda wzmianki o gałce muszkatołowej pojawiały się w doniesieniach m.in. św. Hildegardy oraz w poradnikach Paracelsusa, jednak miały one charakter mocno ogólnikowy i sprowadzały się do ostrożnych porad z zakresu ziołolecznictwa udzielanych na zasadzie, że co nie zaszkodzi, to może pomoże. Dlatego głównym źródłem informacji związanych z jej prozdrowotnym działaniem przez stulecia pozostawała ajurweda i dopiero współcześnie właściwości gałki muszkatołowej wzbudziły zainteresowanie ośrodków naukowych w krajach zachodnich, które pod lupę wzięły badania własności obecnych w przyprawie poszczególnych substancji czynnych.
Gałka muszkatołowa - na wzdęcia i rozkurcz mięśni
Dziś już wiemy, że gałka muszkatołowa, podobnie jak inne przyprawy korzenne, działa silnie rozkurczowo na mięśnie gładkie, z których zbudowane są narządy układu pokarmowego. Tym samym wyciągi i preparaty z przyprawy mogą być przydatne w łagodzeniu skutków biegunki, nieżytu żołądka i jelit, wzdęć i kolek brzusznych. Regulują trawienie, przyspieszają wchłanianie treści pokarmowych przy jednoczesnym ograniczeniu łaknienia, co sprzyja osobom na diecie odchudzającej i pomaga w utrzymaniu reżimu jedzeniowego. Jednocześnie w nadmiernym stężeniu powodują mdłości lub wręcz wywołują efekt wymiotny. Rozkurczające właściwości gałki muszkatołowej okazują się również przydatne w zastosowaniu zewnętrznym wyciągów olejowych z przyprawy – wmasowane w podbrzusze łagodzą bóle miesiączkowe, zaś w mięśnie i stawy – bóle reumatyczne.
Gałka muszkatołowa na jasny umysł
Jak wykazały badania naukowe, składowe olejków eterycznych obecnych w gałce muszkatołowej hamują monoaminooksydazę, czyli działają jako tzw. inhibitory MAO. Monoaminooksydaza to enzym, który w ludzkim organizmie odpowiada za rozkład (usuwanie) wybranych neuroprzekaźników, np. dopaminy, serotoniny, adrenaliny, itp. odgrywających ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu systemu nerwowego. Niedobry neuroprzekaźników prowadzą do zaburzeń wydzielania hormonów oraz rozwoju szeregu chorób neurodegeneracyjnych, np. choroby Parkinsona, choroby Alzheimera, jak również odpowiadają za występowanie stanów depresyjnych i nerwowych, dlatego bardzo ważnym jest, aby ich ilość we krwi była prawidłowa. Gałka muszkatołowa hamuje rozkład ww. neuroprzekaźników, a tym samym wspomaga leczenie takich schorzeń jak depresje, fobie, stany lękowe, przejściowe stany obniżenia nastroju psychicznego, etc. Włączenie niewielkich ilości przyprawy do codziennego jadłospisu pozwala poprawić zdolność koncentracji, zwiększa aktywność psychomotoryczną, poprawia nastrój i zmniejsza uczucie wyczerpania psychicznego oraz podwyższa jakość snu.
Gałka muszkatołowa - na reumatyzm
Doktor Henryk Różański na stronie poświęconej roli muszkatołowca w fitoterapii pisze następująco: „Wyciągi alkoholowe, olejowe, eterowe i wodne z gałki muszkatołowej (…) hamują (…) cyklooksygenazę prostaglandynową. Brzmi tajemniczo i niezrozumiale, a tak naprawdę chodzi o mechanizm redukujący stany zapalne toczące się w organizmie. Jak wskazują badania naukowe, substancje czynne zawarte w gałce muszkatołowej oddziałują na zdrowie podobnie jak popularne niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ibuprofen czy diklofenak. Tym samym gałka muszkatołowa może być stosowana objawowo w zwalczaniu gorączki, bólów o różnym pochodzeniu, reumatoidalnego zapalenia stawów, zwyrodnienia stawów, dny moczanowej oraz wszelkiej maści przeziębień, grypy oraz innych chorób górnych dróg oddechowych. Ogranicza stany zapalne towarzyszące zakażeniom, zmniejsza ból i obrzęki towarzyszące urazom, zwichnięciom i innym kontuzjom kończyn, może być również wykorzystana do łagodzenia nerwobólów, bólów migrenowych i bólów miesiączkowych.
Gałka muszkatołowa - ziołowy narkotyk
W wielu opracowaniach dostępnych w Internecie pojawia się także informacja, że gałka muszkatołowa w większych ilościach działa halucynogennie. Brzmi to wręcz jak otwarte zaproszenie do eksperymentów dla osób, które szukają nowych doznań psychicznych realizowanych „w celu rekreacyjnym”. Niestety rzeczywistość nie jest taka różowa, ponieważ w przypadku gałki muszkatołowej kluczowym zagadnieniem jest wspomniana już „większa ilość”. O ile szczypta tej smacznej przyprawy działa zbawiennie na organizm, to wyższe stężenia okazują się niebezpieczną trucizną. Szersze opracowanie dotyczące narkotycznych właściwości gałki muszkatołowej w najbliższym czasie zostanie udostępnione na naszym blogu w osobnym artykule dotyczącym toksycznych własności gałki muszkatołowej.
Jako przyprawa kulinarna, gałka muszkatołowa mielona wyróżnia się uniwersalnym charakterem i może być dodawana zarówno do potraw mięsnych, jak i ziołowych sosów czy... słodkich wypieków. W ziołolecznictwie zastosowanie znajduje w postaci nierozdrobnionej. Orzechy gałki muszkatołowej dostępne są w stałej sprzedaży w sklepie on-line Aromatiki.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz